Elke dag nog steken roekeloze weggebruikers een gesloten overweg over. Soms kan een ongeval nog net vermeden worden, in andere gevallen zijn de gevolgen echter fataal. Dit gedrag eiste ook vorig jaar met 9 slachtoffers een dramatisch hoge tol. Onvoorzichtig gedrag en niet-naleving van de verkeersregels blijven de belangrijkste oorzaak van ongevallen. Nochtans werden er in 2018 nog eens 16 overwegen afgeschaft en werden er 8 buiten dienst gesteld. In totaal is het aantal overwegen sinds 2005 tot op heden met 17,4% gedaald. Om ongevallen zo veel mogelijk te vermijden, voeren we deze zomer een nieuwe veiligheidsvoorziening in: "identiteitskaart"-stickers voor overwegen.
Nieuw in 2019: de "identiteitskaart" voor overwegen
Om zo snel mogelijk te kunnen handelen bij een incident op of ter hoogte van een overweg, is het cruciaal om het betreffende spoor/wegkruispunt nauwkeurig te kunnen lokaliseren. Daarom hebben we beslist om elk van de 1.429 openbare overwegen met actieve signalisatie een eigen identiteit te geven aan de hand van een sticker die op de overweg wordt aangebracht.
De sticker vermeldt specifieke informatie, zoals het officiële overweg- en lijnnummer, die de hulpdiensten in staat stelt snel te reageren. Daarmee kan de verkeersleiding ook de exacte locatie van het incident lokaliseren en kunnen de bestuurders van naderende treinen onmiddellijk verwittigd worden. We zijn van plan de eerste stickers deze zomer aan te brengen.
60% van de gevallen is de aangereden weggebruiker een buurtbewoner
De post-ongeval-analyses bevestigen de bevindingen van de voorgaande jaren: de meeste ongevallen gebeuren nog steeds tijdens de spitsuren (7u-9u en 17u-19u) en het slachtoffer is doorgaans een buurtbewoner in de leeftijdsgroep "ouder dan 70 jaar". Een vals gevoel van veiligheid omdat men de “de plek goed kent” werkt ongevallen onmiskenbaar in de hand.
Campagnes en sensibilisering in scholen
Vorig jaar zijn er twee nieuwe campagnes gestart. Enerzijds was er de crashtest, een breed gedeeld experiment op sociale media, die laat zien hoe hevig de impact bij een botsing met een trein kan zijn. Anderzijds was er ook de driedaagse sensibiliseringscampagne in de haven van Antwerpen, die bijna 1.000 chauffeurs bereikte. Het aantal geregistreerde ongevallen in havens is overigens spectaculair gedaald ten opzichte van 2017, van 18 naar 10 incidenten, een daling met 44%.
In 2018 zijn we vaker op bezoek geweest in scholen. Zo gaven we veiligheidslessen rond “veilig gedrag op het spoorwegdomein” aan 15.200 leerlingen uit het lager en middelbaar onderwijs tijdens de 42 sensibiliseringsacties die we overal in het land organiseerden.
Elke dag 2 uur vertraging door een incident
Naast de menselijke drama’s die ze veroorzaken, zorgen ongevallen op overwegen ook voor veel hinder en vertragingen voor het treinverkeer. Er werden 388 incidenten geregistreerd (inclusief "kleine" voorvallen zoals een afgereden slagboom of verkeersongevallen in de buurt van de overweg) in vergelijking met 445 incidenten het jaar voordien. Deze ongevallen resulteerden in een cumulatieve vertraging van 41.291 minuten, een gemiddelde van 1u53 per dag. Dit betekent dat de vertragingen door deze ongevallen daalden met 34% ten opzichte van 2017.