Waarom de haven van Antwerpen toegankelijker maken?
De haven van Antwerpen is de grootste Belgische en de tweede grootste Europese haven, na Rotterdam. Dankzij haar ligging in het diepe binnenland langs de Schelde is het een van de belangrijkste draaischijven voor de Europese en internationale handel.
De Antwerpse haven is nog steeds in volle uitbreiding: er komen steeds meer containers toe. Met de aanleg van nieuwe containerterminals willen we haar positie als containerhaven mee verstevigen.
Het havengedeelte op Linkeroever is de afgelopen tien jaar fors uitgebreid. Vooral sinds de aanleg van het Deurganckdok.
Het transport van de containers van en naar het Europese binnenland gebeurt vandaag nog grotendeels met vrachtwagens. De binnenvaart neemt zo'n 30% van de containers voor zijn rekening. Momenteel gebeurt maar 8% van het transport per trein. Met een vlotte spoorverbinding in en rond de Antwerpse haven kan het containervervoer via het spoor toenemen. De algemene doelstelling voor 2030? Een toename tot 15%!
Afgewerkte projecten in de Antwerpse haven
De voorbije jaren versterkten we de spoorinfrastructuur op verschillende strategische plaatsen in en rond de haven. Dit zorgde voor extra capaciteit op het spoornet van de Antwerpse haven. Denk bijvoorbeeld aan:
De Liefkenshoekspoorverbinding
Deze spoorverbinding, die grotendeels onder de grond zit, is essentieel voor het containervervoer in de haven. Het is een rechtstreekse spoorlijn tussen Linkeroever (Waaslandhaven) en Rechteroever (het rangeerstation Antwerpen-Noord), waar de goederentreinen gesplitst en samengesteld worden naargelang hun bestemming. De Liefkenshoekspoorverbinding is in dienst sinds 14 december 2014.
De Gentboog
Deze rechtstreekse goederenspoorverbinding vormt de ontbrekende schakel tussen het havengebied op Linkeroever en de spoorlijn richting de havens van Gent, Zeebrugge en Noord-Frankrijk (lijn 59). Goederentreinen moeten nu niet meer via de Kennedyspoortunnel omrijden. De Gentboog is in dienst sinds april 2008.
(Mogelijke) toekomstige projecten in en rond de Antwerpse haven
Verschillende andere projecten kunnen in de toekomst de verdere groei van de haven ondersteunen. Meer sporen op enkele drukke knooppunten zouden er kunnen voor zorgen dat bedrijven meer voor de trein kiezen voor containervervoer. Wanneer deze projecten precies van start gaan, is afhankelijk van het meerjareninvesteringsplan voor het spoor.
De tweede spoortoegang
Vandaag rijden alle treinen vanuit de haven van Antwerpen via één spoorlijn richting het Europese binnenland: de lijn Antwerpen-Noord–Mortsel (lijn 27A). Deze spoorlijn krijgt heel wat treinverkeer te verwerken en zit stilaan aan zijn limiet. De aanleg van een nieuwe goederenspoorlijn tussen het vormingsstation Antwerpen-Noord en de lijn Lier-Aarschot (lijn 16) zou een oplossing kunnen zijn voor de huidige capaciteitsproblemen. Dit tweede spoor moet de Antwerpse haven beter toegankelijk maken vanuit het binnenland.
Vertakking Ekeren – Oude Landen
De bestaande vertakking Schijn is een zeer druk spoorknooppunt. Alle goederentreinen die de Antwerpse haven binnen- of buitenrijden passeren deze flessenhals. De bouw van een bovengrondse kruising ter hoogte van de Oude Landen in Ekeren creëert extra capaciteit.
